طرح اشتغال‌زایی پویش دکتری
طرح اشتغال‌زایی پویش دکتری
تیر 11, 1398
گراندد تئوری (تئوری زمینه‌ای)
گراندد تئوری (تئوری زمینه‌ای)
تیر 24, 1398

روایی و پایایی در تحقیقات کیفی

در این صفحه به مبحث روایی و پایایی در تحقیقات کیفی پرداخته شده‌است. مطالعه این مطلب حدود ۸ دقیقه زمان می‌برد.
نویسنده: افشین صفایی

دکتر افشین صفایی

دکتر افشین صفایی

روایی و پایایی در تحقیقات کیفی

اعتبار، پایایی و عینیت، ملاک‌هایی هستند که برای ارزیابی کیفیت تحقیق در پارادایم تحقیق متعارف اثبات گرایان استفاده می‌شوند.
همانند یک روش تفسیری، تحلیل محتوای کیفی، از سنت اثبات‌گرایانه در فرضیه‌های اصلی، اهداف تحقیق و فرآیندهای استدلالی متفاوت می‌باشد.
بنابراین باعث ایجاد ملاک متعارف نامناسب برای قضاوت نتایج تحقیق می‌گردد.
برای سازماندهی این فضا، لینکلن و گوبا (۱۹۸۵)، چهار معیار برای ارزیابی کار تحقیقی تفسیری ایجاد کردند:
اعتبارپذیری، انتقال‌پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری (قابلیت تأیید).

تا کنکور با شما هستیم… برای مشاهده فیلم‌های آموزشی آمار و روش تحقیق به صفحه اینستاگرام دیجی درس مراجعه نمایید:
صفحه اینستاگرام دیجی درس، دانشگاهی در خانه

روایی و پایایی در تحقیقات کیفی

اعتبار

اعتبار اشاره دارد به ”ارائه‌ی مناسب ساختارهای دنیای اجتماعی تحت مطالعه”.
لینکلن و گوبا (۱۹۸۵)، یک سری فعالیت‌هایی که به بهبود بخشیدن اعتبار در نتایج تحقیقتان کمک می‌کند را ارائه می‌کنند:
تماس طولانی با محیط پرورش، مشاهده‌ی مستمر، بررسی از زوایای مختلف، تحلیل موارد منفی، بررسی کردن تفاسیر در مقابل داده‌های خام، تبادل نظر با همتایان و کنترل از سوی اعضا.

برای ارتقاء اعتبار تحلیل محتوای کیفی محققان نه تنها نیاز به طراحی استراتژی‌های جمع آوری داده‌ها که قادر به درخواست کردن مناسب عرضه‌ها می‌باشد دارید، بلکه همچنین نیازمند طراحی فرآیندهای واضح (شفاف) برای کدگذاری کردن و ترسیم نتایج از داده‌های خام می‌باشید.
تجربه و دانش در کدگذاری و شفاف سازی عملکرد‌های کدگذاری، امری ضروری است.
همچنین این امر برای آماده سازی کدگذاران ازطریق یک برنامه‌ی آموزشی کامل مفید می‌باشد.

انتقال پذیری

انتقال‌پذیری اشاره به سبط فرضیه‌ی کاری محقق دارد که می‌تواند در مفهوم دیگری بکار گرفته‌شود.
فراهم آوردن یک شاخص انتقال پذیری وظیفه محقق نیست، و تا اندازه‌ای او برای ایجاد مجموعه داده‌ها و توضیحات، مسئول می‌باشد که به اندازه کافی ارزشمند است، بنابراین دیگر محققان قادر به قضاوت کردن در مورد انتقال پذیری یافته‌ها برای موقعیت‌ها و محیط‌های متفاوت می‌باشند.

قابلیت اطمینان و قابلیت تأیید

قابلیت اطمینان اشاره به پیوستگی فرایند داخلی و روشی که محقق برای تغییر شرایط در پدیده به خود اختصاص می‌دهد، دارد.

قابلیت تأیید، اشاره به گسترش مشخصه‌های داده‌ها دارد همانگونه که توسط محقق ثابت نگه داشته شده‌است، می‌تواند بوسیله کسانی که نتایج تحقیق را می‌خوانند و بازبینی می‌کنند، تأیید شود.

تکنیک اصلی برای برقراری قابلیت اطمینان و قابلیت تأیید ازطریق رسیدگی فرآیند‌ها و یافته‌های محقق می‌باشد.
قابلیت اطمینان بوسیله‌ی بررسی کردن ثبات فرایند‌های مطالعه و قابلیت تأیید توسط سنجیدن انسجام داخلی و درونی ماحصل تحقیق، یعنی داده‌ها، یافته‌ها، تفاسیر و پیشنهادها صورت می‌گیرد.
عناصری که می‌تواند در این رسیدگی‌ها مورداستفاده قرار گیرد شامل موارد زیر است:
داده‌های خام، یادداشت‌های دامنه، نکته‌های تئوری، راهنمای کدگذاری، نکات فرآیند و غیره می‌باشد (Braun et al., 2014).


مطالعه مقالات زیر نیز می‌تواند برایتان جذاب باشد:
۵ نکته برای مطالعه روش تحقیق
مفاهیم اولیه روش تحقیق
تاریخچه روش‌های تحقیق کیفی 
روش تحقیق کیفی 
گراندد تئوری


روایی  و پایایی در تحقیقات کیفی

بطور کلی طبق نظر گوبا و لینکلن (۲۰۰۰) بررسی صحت و تأیید روایی و پایایی در تحقیقات کیفی شامل چهار معیار اعتبار، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تأیید پذیری می‌باشد (Guba & Lincoln, 2000).

الف. اعتبار:

داده‌ها و یافته‌های پژوهش‌های کیفی بایستی قابل پذیرش و قابل اعتماد باشند و این در گرو جمع آوری داده‌های حقیقی است.
درگیری مداوم، استفاده از تلفیق در تحقیق، بازنگری ناظرین، جستجو برای شواهد مغایر و مقبولیت پژوهشگر کارهایی است که برای مقبولیت پژوهش کیفی انجام می‌گیرد.

ب. انتقال پذیری[۱]:

قابلیت انتقال و تعمیم نتایج به دست آمده به سایر گروه‌ها و محیط‌های مشابه را انتقال پذیری می‌نامند.
البته در این مورد نیز گروهی قائل به معنادار بودن قابلیت تعمیم در پژوهش‌های کیفی نیستند، چرا که معتقدند هر فردی که انتخاب می‌شود ذره‌ای تجربه منحصر به فرد از دنیایی از تجربه است.
در حقیقت سؤال اصلی این معیار این است که آیا یافته های پژوهش، قابل انتقال به سایر افراد نیز می‌باشد؟ (سیاهکالی مرادی، ۱۳۹۷).
بنابراین موردی که می‌تواند به تناسب داده‌ها کمک کند، ارائه جزئیات بیشتری از شرکت‌کنندگان و مصاحبه شوندگان و خصوصیات و ویژگی‌های آنان است.
ارائه اطلاعات دموگرافیک از قبیل جنسیت، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و تجربه فعالیت افراد در شرکت، به همراه حوزه فعالیتی آن‌ها، مواردی بود که در این پژوهش درمورد مصاحبه شوندگان ارائه شد.

ج. اطمینان پذیری:

از نظر مفهومی، اطمینان پذیری بسیار شبیه پایایی است.
اگر یافته های یک مطالعه نزدیک و در ارتباط با یکدیگر باشند، بدین معناست که خواننده قادر خواهد بود که کفایت تجزیه و تحلیل را ازطریق پیگیری فرآیند تصمیم گیری پژوهشگر، ارزشیابی نماید.
اطمینان پذیری زمانی حاصل می‌شود که محقق، دقت علمی یافته‌ها را اثبات کرده‌باشد.
اطمینان پذیری بدون اعتبار حاصل نمی‌شود.
برای رسیدن به بعضی مقیاس‌های اطمینان پذیری، وجود یک رویه و ثبات در جمع آوری داده‌ها ضروری است (استومل  و ویلیس، ۲۰۰۴).

در پژوهش حاضر، ابتدا تمامی مصاحبه‌ها توسط خود محقق و یک مصاحبه گر همکار، نت برداری شده‌است.
همچنین صدای مصاحبه گر و مصاحبه شونده در جلسه با کسب اجازه از مصاحبه شونده توسط رکوردر ضبط شده‌است.
سپس یک نسخه کتبی از مصاحبه‌های ضبط شده تهیه شد.
ابزار گردآوری داده‌ها فرم سؤالات مصاحبه بود که در پیوست ارائه شده‌است.

د. تأیید پذیری:

یکی دیگر از معیارهای موثق بودن داده‌ها، تأیید پذیری است.
تأیید پذیری یک معیار فرآیندی تدریجی و مداوم است.
ثبت مرحله به مرحله داده‌ها و توالی زمانی فرآیند جمع آوری داده‌ها در تأیید پذیری بسیار اهمیت دارد.
در پژوهش حاضر جهت تأیید پذیری تمامی یافته‌های پژوهش و چگونگی تفسیر و تحلیل آن‌ها مستندشده و در هر مرحله ثبت و گزارش شده‌است.

[۱]. Transferability

خرید و دانلود محصولات آموزشی کنکور کارشناسی ارشد و دکتری:

روش تحقیق 
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق کارشناسی ارشد
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق دکتری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *