روش تحقیق مشاوره

روش تحقیق مشاوره از دروس مهم و تأثیر گذار در آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری برای داوطلبان رشته مشاوره است. تمرکز بر این درس موجب به دست آوردن نتایج مطلوب در کنکورهای کارشناسی ارشد و دکتری خواهد شد. در اینجا به طور مختصر به معرفی روش تحقیق مشاوره و کاربرد آن اشاره می‌کنیم.

روش تحقیق دکتری و کارشناسی ارشد

تحقیق

انسان با برخورداری از ذهنی کنجکاو و جستجوگر همواره به دنبال درک قوانین حاکم بر پدیده­‌ها و جهان اطراف خود بوده است.تحقیق یا پژوهش فعالیتی نظام‌مند و کنترل شده است که با دیدی انتقادی به جستجوی روابط بین پدیده‌ها که بر اساس فرضیاتی مشخص‌شده‌اند می‌پردازد.

روش تحقیق

روش تحقیق علمی است که به بررسی روش‌­های طراحی تحقیقات و شیوه­‌های تجزیه‌وتحلیل داده‌­ها می‌­پردازد. روش تحقیق با نحوه شناخت ما از موضوع مرتبط است. به منظور انجام تحقیقات علمی، باید نسبت به موضوع موردمطالعه شناخت علمی داشته باشیم و از روش‌­های تحقیق علمی استفاده کنیم تا بر دانش موجود افزوده شود و نتایج تحقیق دارای اعتبار باشند.

انواع طرح‌های پژوهشی:

بنیادی و کاربردی

چنانچه هدف پژوهش گسترش علم باشد و به نظریه‌پردازی منجر شود آن را پژوهش بنیادی گویند و اگر پژوهش با هدف حل یک مسئله خاص انجام گیرد از نوع  پژوهش کاربردی است.

شرط‌های اساسی یک پژوهش درست عبارت‌اند از:

۱- کنترل شده باشد – کنترل در پژوهش به دو طریق دقیق و نسبی انجام می‌شود و مانع ورود متغیرهای مداخله گر است.
۲- دارای نمونه‌گیری صحیح باشد – نمونه‌گیری مناسب موجب افزایش اعتبار بیرونی یک پژوهش خواهد شد.

نتایج یک پژوهش از ویژگی‌های زیر برخوردار است:

– عینیت: پژوهش مبتنی بر تجزیه و تحلیل داده باشد.
– دقت: گردآوری و تحلیل داده‌ها به‌طور صحیح انجام شود.
– تکرارپذیری
– مستند بودن داده‌ها و حاصل مشاهدات
– احتمالی باشد و با درصدی از خطا بیان شود.

ویژگی‌های پژوهش:

– پویا باشد.
– نظام‌مند و متشکل از چند مرحله باشد.
– اشکال مختلف (توصیفی، تجربی و …) داشته باشد.
– دارای اعتبار باشد.
– دارای پایایی باشد.

مراحل اصلی تحقیق:

– انتخاب موضوع
– بررسی تحقیقات و تجربیات مرتبط با موضوع موردنظر
– مشخص کردن سؤال تحقیق و توسعه فرضیه‌های تحقیق
– تعیین روش یا طرح تحقیق متناسب با موضوع موردبررسی
– جمع‌آوری داده‌­ها
– تجزیه و تحلیل و تفسیر نتایج
– ارائه نتایج

رویکردهای پژوهش:

کمی و کیفی

کمی: هدف یک پژوهش کمی تعیین روابط علی و معلولی است. یک پژوهش کمی مبتنی بر داده‌های آماری و نیازمند تجزیه و تحلیل آماری است. این پژوهش جزئی نگر بوده و پژوهشگر آن از گروه شرکت‌کنندگان جدا است.

 کیفی: پژوهش کیفی به درک پدیده‌های اجتماعی می‌پردازد و مبتنی بر شواهد و مشاهدات است. کلی‌نگر بوده و نیازمند توصیف و استنباط منطقی است. خود پژوهشگر نیز می‌تواند شرکت‌کننده در این پژوهش باشد.

گام‌های اصلی پژوهش

اولین گام در انجام هر تحقیق انتخاب موضوع و سپس انتخاب عنوان تحقیق است. پس از مطالعه و بررسی تحقیقات و تجارب پیشین درباره موضوع موردنظر می­‌توان عنوان و موضوعی دقیق برای تحقیق انتخاب کرد.
مرحله بعد انتخاب روش تحقیق است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ بنابراین باید با انواع روش‌­های تحقیق و نقاط ضعف و قوت آن­ها برای استفاده در موقعیت‌­های مختلف و متناسب با موضوع تحقیق آشنا بود.

برای انتخاب روش تحقیق مناسب ابتدا سؤال تحقیق را که نقطه آغاز تحقیق است، مشخص می‌کنیم.
سپس فرضیه­‌های تحقیق که همان پاسخ­‌های احتمالی برای سؤال تحقیق هستند، تعیین می‌­شوند. این فرضیات در طول انجام تحقیق اثبات یا رد می­‌شوند.
با مشخص شدن طرح کلی تحقیق و مطالعه تجارب محققان در زمینه موردنظر می‌­توان روش مناسب برای تحقیق را انتخاب نمود. سپس با توجه به روش انتخاب‌شده، به جمع‌آوری داده­‌ها پرداخته، آن­‌ها را تجزیه و تحلیل می­‌کنیم و سپس به تفسیر و ارائه نتایج حاصل از تحقیق می­‌پردازیم.

روش تحقیق مشاوره

روش تحقیق یکی از دروس تعیین‌کننده در آزمون‌های دکتری و کارشناسی ارشد مشاوره است. مطالعه روش تحقیق و تسلط بر مباحث آن علاوه بر موفقیت در آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری، در نگارش مقاله، پروپوزال و پایان‌نامه کاربرد دارد؛ بنابراین آشنایی با مباحث روش تحقیق برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی ضروری است.

مفاهیم روش تحقیق که در رشته مشاوره مورداستفاده قرار می‌گیرند:

آشنایی با انواع روش‌های نمونه‌گیری و تعیین حجم نمونه، آشنایی با انواع فرضیه، مفهوم‌سازی، تعاریف مفهومی و عملیاتی، ابزارهای سنجش، انواع طرح‌های پژوهشی، مصاحبه و تهیه پرسشنامه، آشنایی با نحوه تجزیه و تحلیل داده‌ها و بیان نتایج تحقیق

و اما کلاس آموزشی ما…

مجموعه آموزشی روش تحقیق مشاوره دیجی درس که در ۹ جلسه ارائه شده است به آموزش صفر تا صد درس روش تحقیق می‌پردازد و برای تمام دانشجویان و داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد و دکتری، حتی کسانی که هیچ‌گونه آشنایی اولیه با روش تحقیق ندارند، مناسب است.

روش تحقیق دکتری و کارشناسی ارشد

مطالب مرتبط: آمار مشاوره 
فیلم پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق کنکور دکتری ۹۷
فیلم پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق کنکور دکتری ۹۶

رشته‌های مرتبط: کارشناسی ارشد مشاوره ، دکتری مشاوره 

نمونه فایل آموزشی روش تحقیق