روش تحقیق کیفی

روش تحقیق کیفی شاخه‌ای مهم در دانش روش تحقیق است.
روش تحقیق کیفی یکی از موضوعاتی است که در آزمون‌های دکتری و کارشناسی ارشد روانشناسی و … مطرح می‌شود.
در این صفحه به بیان مقدماتی از روش تحقیق کیفی پرداخته شده‌است.
نویسنده: دکتر افشین صفایی

تا کنکور با شما هستیم… برای اطلاع از آخرین اخبار و مشاهده فیلم‌های آموزشی کارشناسی ارشد و دکتری به صفحه اینستاگرام دیجی درس مراجعه نمایید:
صفحه اینستاگرام دیجی درس، دانشگاهی در خانه

روش تحقیق کیفی

تحقیق کیفی یک روش علمی مشاهده برای جمع‌آوری داده‌های غیرعددی است.
این نوع از تحقیق به معانی،تعریف مفاهیم،ویژگی‌ها،استعاره‌ها،نمادها و توصیف اشیاء اشاره می‌کند وبه شمارش یا اندازه‌گیری آن‌ها کاری ندارد.
این نوع از تحقیق به این نوع از سؤالات پاسخ می‌دهد که چگونه و چه زمانی یک پدیده خاص رخ می‌دهد.
رویکردهای تحقیق کیفی در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی مورداستفاده قرار می‌گیرند.
رویکردهای تحقیق کیفی بطور خاص بر عناصر انسانی علوم اجتماعی و علوم طبیعی متمرکز است.
این رویکردها در زمینه‌های کمتر آکادمیک،تحقیقات کیفی درحوزه‌های کاربردی مثل تحقیقات کیفی بازار،کسب و کار،تظاهرات خدمات غیرانتفاعی و روزنامه‌نگاری دارای کاربردهای زیادی می‌باشند.

به عنوان یک حوزه مطالعه، رویکردهای تحقیق کیفی شامل تحقیق در حوزه مفاهیم و روش‌ها در بسیاری از زمینه‌های دانشگاهی تثبیت‌شده و قدیمی است.
هدف یک پروژه تحقیق کیفی ممکن است با پیشینه انضباطی متفاوت باشد.
مثلاً ممکن است یک روانشناس که به دنبال درک عمیق از رفتار انسانی و دلایلی است که برای مثال چنین رفتاری را کنترل می‌کند از روش تحقیق کیفی استفاده نماید.

روش تحقیق کیفی

تحقیقات کیفی

تحقیقات کیفی بهترین روش تحقیق برای پاسخگویی به بسیاری از چراها و چگونه‌ها در تجربیات انسانی مثلاً در تصمیم‌گیری‌هاست (و نه فقط صرفاً چه، کجا، کی و چه کسی).

این نوع از تحقیقات پایه‌ای قوی در حوزه جامعه شناسی برای فهم برنامه‌های مدیریتی و جامعه است.
تحقیقات کیفی به‌طور گسترده‌ای در علوم سیاسی، کارهای اجتماعی و تعلیم و تربیت استفاده می‌شود.
در دیدگاه متداول متخصصان آمار، روش‌های کیفی توضیحاتی راجع به موارد خاص موردمطالعه (به عنوان مثال به عنوان بخشی از قوم شناسی (Ethnography) یک برنامه دولتی تازه اجرا شده) ارائه می‌دهند، هر نتیجه‌گیری کلی را فراتر از زمینه مطالعه، پیشنهادات پیش‌بینی‌شده (اظهارات آگاهانه) و پیشنهادات کلی درنظر می‌گیرند که معمولاً براساس نظریه‌های آماری قابل ارائه نیستند.
بنابراین، به منظور دستیابی به شواهد ریاضی و توجیه این فرضیه‌ها برای تحقیق بیشتر نیازمند روش‌های کمی هستند.

درمقابل،یک محقق کیفی ممکن‌است استدلال کند که درک‌وفهم یک پدیده یاوضعیت یا رویداد ازجستجوی کلیت وضعیت(به‌عنوان مثال،پدیده‌شناسی،تعامل‌گرایی نمادین)، اغلب بادسترسی به مقادیر زیادی از “اطلاعات سخت” با یک شکل غیرعادی حاصل شود.
این ممکن است به عنوان یک رویکرد تئوری پایه با پژوهشگر بدون درک قبلی از پدیده شروع شود.
یا مطالعه ممکن است باگزاره‎ها آغازشود وازطریق روش علمی و تجربی درطول فرآیند تحقیق ادامه یابد.

روش تحقیق کیفی

بوگدان و تیلور (۱۹۹۰) معتقدند که:

“ما می‌توانیم بین آن‌هایی که از منطق روش‌های کمی در قواعد و معیارهای خود پیروی می‌کنند و تعاریف را به صورت عددی ارائه می‌دهند (از جمله موارد متعدد به موارد متعدد‌تر)، و کسانی که از روش‌های روشن کیفی استفاده می‌کنند تا تفسیرها و تعمیم‌ها را بدون توجه به فراوانی وقوع پدیده‌های اجتماعی خاص به‌خوبی تمایز قائل شویم.
وقتی داده‌های کمی وجود ندارند و تعمیم یک مورد فردی لازم باشد، توصیفات باید دقیق، میکروسکوپی و کامل باشد.”

تحقیق کیفی

یکی از روش‌های محبوب در تحقیقات کیفی، مطالعه موردی است.
در روش مطالعه موردی “نمونه‌های هدفمند” برای درک بهتر یک پدیده بطور عمیق موردبررسی قرارمی‌گیرد.
روش مطالعه موردی ترجیح محققان کیفی برای تعمق درجزئیات یک حوزه خاص است که اغلب‌بانمونه‌های کوچک‌تر و متمرکز همراه‌است.
این روش درنقطه مقابل روش‌های کیفی قراردارد که درآن‌ها از نمونه‌های بزرگ برای یافتن نتایج استفاده می‌شود.
روش‌های کیفی یک جزء جدایی‌ناپذیر از پنج بعد تحلیل است که توسط متدولوژی نفوذ اطلاعات به دست آمده‌است.
این روش‌ها می‌توانند در کنار روش‌های کمی، پژوهش‌های علمی و یا بررسی مقالات، مصاحبه با متخصصان و شبیه‌سازی کامپیوتری به عنوان بخشی از رویکرد چندگانه به جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها بپردازد (مثلثی سازی (Triangulation)).

روش تحقیق کیفی

برای کمک به حرکت به چشم‌انداز ناهمگنی که در تحقیقات کیفی وجود دارد می‌توان بیشتربه پرس‌و‌جوهای کیفی ازنظر “معنی” و “جهت‌گیری” فکرکنیم.
به‌طورخاص می‌توان استدلال کرد که محققان کیفی اغلب مدل‌های حقیقی علوم طبیعی را رد می‌کنند.
محققان کیفی ترجیحات فرآیندها و روش‌های تحقیقاتی مبتنی‌بر فرضیه (بیش از مدل‌های فرضیه-تست) را ترجیح می‌دهند.
این نوع از محققین ترجیح می‌دهند به‌سمت تحقیق درمورد معناهایی حرکت کنند که‌از داده‌هایی به‌صورت کلمات و تصاویر،که به‌طورایده‌آل به‌طورطبیعی مشتق‌شده‌اند (نظیرمشاهده عمیق درمقایسه‌با آزمایش).

تاریخچه تحقیقات کیفی

جمع آوری داده ها و طراحی تحقیقات کیفی

انواع تحقیقات کیفی

خرید و دانلود محصولات کمک آموزشی کنکور کارشناسی ارشد و دکتری:

روش تحقیق 
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق کارشناسی ارشد
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق دکتری