روش تحقیق کیفی
روش تحقیق کیفی
فروردین 25, 1398
تاریخچه روش‌های تحقیق کیفی
تاریخچه روش‌های تحقیق کیفی
فروردین 25, 1398

مفاهیم اولیه روش تحقیق

در این صفحه به بررسی مفاهیم اولیه روش تحقیق پرداخته خواهد شد.
روش تحقیق در آزمون‌های دکتری و کارشناسی ارشد رشته‌های روانشناسی، علوم تربیتی و … نقش مهمی ایفاء می‌کند.

تا کنکور با شما هستیم… برای اطلاع از آخرین اخبار و مشاهده فیلم‌های آموزشی کارشناسی ارشد و دکتری به صفحه اینستاگرام دیجی درس مراجعه نمایید:
صفحه اینستاگرام دیجی درس، دانشگاهی در خانه

مفاهیم اولیه روش تحقیق

من معمولاً وقتی یک کتاب جدید خریداری می‌کنم یا یک فیلم آموزشی جدید تهیه می‌کنم، به مقدمات ذکرشده در بخش‌های اول خیلی اهمیت می‌دهم.
به نظرم مطالعه دقیق موارد اولیه که نویسنده یا مدرس ارائه می‌کند دارای اهمیت زیادی است و در درک ادامه آنچه‌که بیان می‌شود دارای اهمیت است.
هر دانشی دارای یک سری مفاهیم اولیه است که با دانستن آن‌ها راه برای ادامه خواننده یا بیننده بسیار راحت‌تر خواهد شد.
بطور کلی یادگیری هر تکنیک و فنی نیاز به زمان دارد و پله‌های نردبان را باید یکی یکی از پائین طی کرد و به بالا رفت و نمی‌توان یک دفعه به بالا رسید.
اما آنچه مهم است، تثبیت دقیق و محکم پایه‌های آن دانش است.
روش تحقیق که خود یک علم پایه‌ای است، از این قاعده کلی مستثنی نیست.

در این بخش از مباحث روش تحقیق، قبل از اینکه به این موضوع بپردازیم که سؤالات پژوهش در روانشناسی، علوم تربیتی و … از کجا ایجاد می‌شوند و چه مواردی آن‌ها را جالب‌تر می‌کنند، مهم است که انواع سؤالاتی که پژوهشگران بطورمعمول می‌پرسند را درک کنیم.
این امر مستلزم آنست‌که مقدمه‌ای سریع بر چندین مفهوم پایه‌ای ارائه کنیم تا در ادامه راحت‌تر مباحث موردتحلیل قرارگیرند.

مفاهیم اولیه روش تحقیق

مفاهیم اولیه روش تحقیق

مفاهیم اولیه روش تحقیق

متغیرها

سؤالات تحقیق در روانشناسی درباره متغیرها هستند.
یک متغیر یک کمیت یا کیفیت است که میان افراد مختلف و موقعیت‌ها تغییر می‌کند.
برای مثال، طول قد دانشجویان کلاس روانشناسی عمومی یک متغیر است، زیرا از دانشجویی به دانشجوی دیگر متفاوت است.
جنسیت دانشجویان نیز یک متغیر است با اینکه فقط دو حالت زن و مرد برای این متغیر وجود دارد.
یک متغیر کمی، متغیری است که با عدد بیان می‌شود مانند قد. مثال‌هایی دیگر از متغیرهای عددی مانند قدرت تکلم، میزان افسردگی و تعداد خواهر و برادران فرد می‌باشند.
یک متغیر طبقه‌ای کیفی است، مثل جنسیت که بصورت یک برچسب برای هر فرد ظاهر می‌شود.
ملیت، نوع شغل و دریافت روان درمانی یا عدم آن از جمله متغیرهای طبقه‌ای هستند.

همانطوری که مشاهده شد، متغیرها را به دو دسته کمی و طبقه‌بندی تقسیم کردیم.
باید اشاره کنیم که این دسته‌بندی تنها روش طبقه‌بندی متغیرها نیست و طبقه‌بندی‌های دیگری نیز برای متغیرها مطرح شده‌است.

مفاهیم اولیه روش تحقیق

در یکی از این طبقه‌بندی‌ها متغیرهای کمی و کیفی را به صورت جزئی‌تر بررسی نموده و براساس مقادیری که برای متغیرها وجود دارد، طبقاتی برای هرکدام از متغیرها درنظرگرفته می‌شود.
طبقه‌بندی دیگری که برای متغیرها مطرح می‌شود، طبقه‌بندی متغیرها براساس نقشی است که در پژوهش برعهده دارند.
ازاین‌نظر فارغ‌ازاین‌که متغیر کمی است یا کیفی،متغیرها را به متغیر مستقل،متغیر وابسته،متغیر تعدیل‌کننده،متغیر کنترل و متغیر مزاحم طبقه‌بندی می‌کنند.
جمله آغازین درمورد متغیرها را مجدداً تکرار می‌کنم: سؤالات تحقیق درباره متغیرها بیان می‌شوند.
بنابراین دانستن ریشه‌های واقعی متغیرها و وضعیت آن‌ها درهرکدام از طبقه‌بندی‌های ارائه‌شده، راهگشای محققین در ارائه پرسش‌های پژوهشی بهتر و دقیق‌تر و یافتن روش‌های تغییر، تحلیل و ارائه آن‌ها هستند.

مفهوم، سازه و متغیر در روش تحقیق
طبقه‌بندی متغیرها براساس نقش آن‌ها در روش تحقیق

نمونه برداری و اندازه‌گیری

محققین معمولاً علاقه‌مند هستند درباره گروه‌های بزرگی از مردم نتایجی در دست داشته باشند. این جمعیت بزرگ جامعه (Population) نامیده می‌شوند.
این جامعه می‌تواند جوانان ایرانی، بچه‌های دارای اوتیسم، ورزشکاران حرفه‌ای باشد که موردتوجه محققین هستند.
محققین برای مطالعه جامعه‌ها از زیرمجموعه‌های کوچکی از جامعه استفاده می‌کنند که نمونه نامیده می‌شود.
این نمونه باید ویژگی‌های جامعه را در بر داشته باشد و نمایشگر وضعیت آن باشد.
یکی از راه‌های نمونه برداری، نمونه برداری ساده تصادفی است که در آن هر فرد جامعه شانس برابر برای حضور در نمونه انتخاب شده دارد.
متأسفانه نمونه برداری تصادفی گاهی مشکل و حتی غیرممکن است.
این امر محققین را وادار می‌کند تا از روش‌های دیگری برای نمونه برداری استفاده کنند.

روش‌های نمونه برداری در روش تحقیق

خرید و دانلود محصولات کمک آموزشی کنکور کارشناسی ارشد و دکتری:

روش تحقیق 
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق کارشناسی ارشد
پاسخ تشریحی آمار و روش تحقیق دکتری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *